Reportage

Nieuwe Comeniusschool doet het anders

Bettina Hubo
© BRUZZ
05/09/2018
© Saskia Vanderstichele | Een grote leerruimte vervangt de traditionele klaslokalen bij Comenius.

Net als vele lagere scholen gaan ook steeds meer Nederlandstalige secundaire scholen in Brussel op zoek naar nieuwe lesmethodes. Zo kiest de gloednieuwe Comeniusschool voor ‘zelfsturend leren’. “Op die manier willen we de motivatie van de leerlingen versterken,” zegt directrice Barbara De Groot.

Het Nederlandstalig secundair onderwijs is uitgebreid met twee nieuwe scholen. In Anderlecht verbouwde de vzw Sint-Goedele de oude kerk van Scheut tot Tienerschool, een school voor jongeren van tien tot veertien jaar. Leerlingen van het vijfde en zesde lager zitten er samen met tieners van de eerste graad van het middelbaar, dit om de overgang van lager naar middelbaar te verzachten.

In Koekelberg, op de voormalige HUB-site, ging de nieuwe Comenius­campus van het Gemeenschapsonderwijs open, met kleuterklassen, en lager en secundair onderwijs.

Barbara De Groot, directeur van de secundaire school, mocht maandag een kleine honderd nieuwe leerlingen van het eerste middelbaar begroeten. Ze zullen op een ‘vernieuwende’ manier les krijgen.
De Groot is een jaar bezig geweest met de voorbereidingen van de nieuwe school. “We wilden iets anders, het mocht geen klassieke school zijn,” zegt ze.

Haar belangrijkste doel was: een methode vinden om de motivatie van de leerlingen te versterken. “Veel leerlingen zijn gedemotiveerd. Daardoor is er veel schooluitval. De vraag was dus: hoe pakken we het aan, zodat ze weer goesting krijgen.”

ZOOM COMENIUSSCHOOL BRUZZ ACTUA 1628
© Saskia Vanderstichele | De opdeling in klassieke vakken is verdwenen. "Wij werken met domeinen. Wiskunde, techniek, wetenschappen en aardrijkskunde zijn samengevoegd tot mens en wetenschap."

De Groot verdiepte zich in wetenschappelijke literatuur en ging ook kijken bij verschillende scholen in Vlaanderen en Nederland, onder meer bij het Vathorst College in Amersfoort, een grote inspiratiebron. Zo kwam ze uit bij ‘zelfsturend leren’. “De leerlingen krijgen hun eigen leerproces in handen.”

Hoe werkt het? Om te beginnen zijn er in het nieuwe schoolgebouw geen traditionele klaslokalen gemaakt. Alle leerlingen van het eerste middelbaar zitten in één grote leerruimte, met verschillende soorten tafeltjes en zithoeken. Daar werken ze vooral zelfstandig achter hun laptop. “Klassikale lessen zijn verleden tijd,” zegt De Groot. “Alles gebeurt via de digitale leeromgeving Canvas. Daar krijgen onze leerlingen aan het begin van de lesweek hun doelstellingen, die ze tegen het midden of het einde van de week behaald moeten hebben. Ze mogen vervolgens zelf bepalen wanneer ze aan welke lessen werken.”

Hulp kunnen de scholieren vragen aan elkaar, want samenwerking wordt ten zeerste gestimuleerd, of aan de leerkrachten die in de leerruimte rondlopen. “Ook de rol van de leerkrachten is anders. Ze zijn meer coaches, die feedback geven.”

Voor ze aan een opdracht beginnen, moeten de leerlingen zelf inschatten hoe vlot ze de leerstof onder de knie denken te krijgen. Zijn ze wandelaar, jogger of hardloper? “De wandelaars krijgen extra uitleg van de leerkracht in een van de instructielokaaltjes,” zegt De Groot.

"Klassikale lessen zijn verleden tijd. Alles gebeurt via de digitale leeromgeving Canvas"

Barbara De Groot, directeur secundair onderwijs Comeniusschool

Barbara De Groot, directeur secundair onderwijs Comeniusschool

Domeinen in plaats van vakken

De opdeling in de klassieke vakken is verdwenen. “Wij werken met domeinen. Wiskunde, techniek, wetenschappen en aardrijkskunde zijn samengevoegd tot mens en wetenschap. Alle talen zitten gebundeld in het domein mens en communicatie. Bepaalde begrippen keren immers terug in verschillende vakken. Zo duikt het begrip ‘schaal’ op in wiskunde en techniek, maar ook in aardrijkskunde. Het is belangrijk het verband te zien.”

De leerlingen hoeven in het eerste jaar niet meteen te kiezen tussen Latijn en moderne wetenschappen. “Behalve de 28 uur basisvorming zijn er een aantal opties: Latijn, STEM, ICT en media, creatief talent, taal en expressie. Tot Kerstmis mogen de jongeren van al die opties proeven. Pas daarna maken ze hun keuze. Veel leerlingen weten immers niet waar hun talenten liggen.”

Omdat Comenius behalve vernieuwend ook een warme school wil zijn, begint elke schooldag met een kringgesprek. “Dat gebeurt dan wel in kleine groepjes, tien leerlingen en een leerkracht.”

De uitdagingen in het Brussels onderwijs

BRUZZ buigt zich over de grote werven voor het onderwijs in Brussel. Zo is er niet enkel een tekort aan plaatsen, maar ook aan leerkrachten. En hoe omgaan met heikele zaken als taalgebruik op school?

Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.

Lees meer over: Koekelberg, Onderwijs, De uitdagingen in het Brussels onderwijs, Comeniusschool, zelfsturend leren

Iets gezien in de stad? Meld het aan onze redactie

Site by wieni