Nog nooit ruilden zoveel mensen de privésector in voor het onderwijs als afgelopen schooljaar. Wie zijn de zogenaamde zij-instromers en welke meerwaarde brengen ze naar het Brussels onderwijs?
Simon start vandaag met lesgeven: "Ik kijk heel hard uit naar die uitdaging"
Het lerarentekort is op weinig plaatsen zo nijpend als in Brussel: amper enkele dagen voor de start van het nieuwe schooljaar zochten Nederlandstalige scholen in Brussel nog volop naar leerkrachten. Een manier om die leegte op te vullen, is het inzetten van zij-instromers: mensen uit de privésector die zich willen omscholen om les te geven.
Vorig jaar zetten 2.818 mensen die stap; maar liefst vijftien procent meer dan het schooljaar daarvoor en het hoogste aantal ooit. In Brussel kwam de teller op 302 zij-instromers. Drie van hen vertellen aan BRUZZ waarom ze een beter loon en grotere werkzekerheid inwisselden voor het klaslokaal.
Sabrina (48) verliet de werf voor de kleuterklas
Sabrina: 'Ik deed mijn werk ontzettend graag, maar wist dat ik vroeg of laat spijt zou krijgen als ik het niet op z’n minst probeerde.'
Dat je uit de sociale of zorgsector moet komen om een goede leerkracht te zijn, weerlegt de 48-jarige Sabrina. De voormalige projectleider werkt al vijf schooljaren als kleuterleidster in basisschool Sint-Michiels in Jette. “Drie jaar lang combineerde ik een deeltijdse job in de bouwsector met mijn omscholing. Dat ik dat volhield, bewijst dat voor de klas staan mijn passie is.”
Die passie ontdekte Sabrina in haar vrije tijd, op het voetbalveld. Na zelf jaren te hebben gespeeld, begon ze jeugdtrainingen te geven. "Die uurtjes waren zo fijn, eigenlijk wilde ik dat de hele dag doen: een verschil maken door kinderen dingen bij te leren.”
Op dat gevoel wilde Sabrina niet meteen inspelen. "In de bouwsector geniet je tweehonderd procent werkzekerheid vanaf het moment dat je ervaring hebt. Wou ik dan echt voor de onzekerheid van het onderwijs kiezen? Ik deed mijn werk ook ontzettend graag, maar wist dat ik vroeg of laat spijt zou krijgen als ik het niet op z’n minst probeerde.”
"Als een kind ergens niet in uitblinkt, zie ik waar hun kracht wél ligt"
Tijdens het combineren van haar opleiding met haar job als projectleider, merkte Sabrina hoe hard ze moest wennen aan de totaal nieuwe wereld. “In de bouwsector is het eindresultaat het belangrijkste: je huis moet goed zijn en lang kunnen blijven staan. In het onderwijs ligt de focus heel strikt op het pad naar je persoonlijk resultaat, door de leerplannen die je moet volgen. Kinderen die daar niet aan voldoen, worden vaak als een probleem gezien.”
Dat zij daar een andere kijk op nahoudt, beschouwt Sabrina als een meerwaarde binnen het onderwijs. "Als projectleider moest ik uitzoeken wat mensen hun sterktes waren, om ze dan op de juiste plek in te zetten. Wanneer een kind ergens niet in uitblinkt, zie ik waar hun kracht wél ligt en gaan we daarmee aan de slag. Hoe dan ook ben ik apetrots op wat de kinderen elk jaar in de klas bereiken.”
Consultant Simon (26) wordt wiskundeleraar
Simon start vandaag met lesgeven: "Ik kijk heel hard uit naar die uitdaging"
Niet elke zij-instromer stapt met evenveel levenservaring het onderwijs in. Simon (26) werkte slechts drie jaar als strategisch consultant voor hij naar het lesgeven lonkte. Vandaag begint zijn carrière als leraar Wetenschappen, Wiskunde en Economie in de derde graad van het Imelda-instituut in Molenbeek. “Ik ging tegen alle verwachtingen van mijn vorige sector in: in plaats van op te klimmen binnen het bedrijf, ga ik voor de klas staan.”
Als student loodste Simon zijn vrienden door de herexamens door hen bijles te geven. “Na mijn studies dacht ik eraan een lerarenopleiding te volgen. Maar toen kreeg ik een jobaanbod waar ik geen nee tegen kon zeggen.”
Toch bleef zijn eerste plan hem achtervolgen. “Op de universiteit belandde ik ooit op een infosessie van Teach For Belgium. Die organisatie mobiliseert mensen om als leerkracht aan de slag te gaan in Belgische scholen met de meeste sociaaleconomisch kwetsbare leerlingen. Ik schreef me toen in voor hun nieuwsbrief. Dat abonnement heb ik nooit geannuleerd, maar ik deed er ook niets mee. Tot enkele maanden geleden.”
"In plaats van op te klimmen, ga ik voor de klas staan"
Simon had naar eigen zeggen nood aan een meer praktijkgerichte job. “Mijn vorige werkdagen waren ontzetten druk, dus ik zocht ook naar een betere balans tussen werk en leven. Al kan dat tijdens mijn eerste jaar lesgeven weleens dik tegenvallen”, lacht hij.
Uiteindelijk zette hij de stap: vier weken lang stoomde Teach For Belgium Simon samen met andere zij-instromers klaar om voor de klas te staan. Tijdens zijn voltijdse job als lesgever zal hij over twee jaar alsnog een lerarenopleiding binnenhalen. “Het gaat moeilijk worden", blikt hij vooruit. “Zeker in het begin: welke stijl ga ik hanteren als leerkracht, lukt het me om alle lessen voor te bereiden? Maar ik kijk heel hard uit naar die uitdaging.”
Wat hij meeneemt naar zijn eerste schooldag vanuit zijn ervaring als consultant? “Structuur en communicatie! Ik weet hoe ik dingen naar mensen toe moet brengen op een vereenvoudigde, gestructureerde manier.”
Sandrijn (43) ruilde Colruyt in voor de lagere school
Sandrijn (48): "Als schoolverlater had ik het echt niet evident gevonden om voor een klas gegooid te worden"
De keuze van Sandrijn (43) was allesbehalve te wijden aan ongenoegen over haar vorige job. “Na achttien fijne jaren dacht ik er niet aan bij Colruyt weg te gaan. ‘Heb je geen droom?’, vroeg een collega me eens. Ik dacht aan lesgeven, maar vond dat het daar als veertigjarige al te laat voor was. Mijn collega sputterde tegen en die avond had ik hetzelfde gesprek met mijn man. Het verdict: ik zou ervoor gaan.”
Nog geen dag heeft ze spijt gehad dat ze haar job bij Colruyt vaarwel zei om les te geven aan het vijfde en zesde leerjaar in de Unescoschool van Koekelberg. “En nochtans heb ik veel ingeleverd: ik had een bedrijfswagen en een veel hoger loon. Maar de voldoening die ik van lesgeven krijg, is me veel meer waard.”
Toch werd het zaadje wel geplant op haar vorige werkplek. “Aan het einde van mijn loopbaan werkte ik voor de Colruyt Group Academy. Die organiseert workshops voor volwassen en kinderen waarin klanten onze producten leerden kennen, door te koken of te knutselen, bijvoorbeeld. Af en toe moest ik een collega vervangen en zelf een workshop geven. Mensen inspireren, tot actie laten overgaan en kinderen iets bijleren; ik merkte dat het iets met me deed.”
"Mijn werk- en levenservaring maken me een zelfzekere leerkracht"
Dat ze pas op latere leeftijd de stap naar het onderwijs maakte, vindt ze net een voordeel. “Persoonlijk ben ik blij dat ik al heel wat levenservaring heb, zoals mama van een puber zijn. Als schoolverlater had ik het echt niet evident gevonden om voor een klas gegooid te worden. Nu sta ik een stuk sterker in mijn schoenen.”
Ook haar werkervaring helpt haar vooruit in het lesgeven. “Bij Colruyt kregen we vaak de kans om groeitrainingen te volgen. Dat waren workshops over persoonlijke ontwikkeling en sociale vaardigheden. Die pas ik nog dagelijks toe. Verder leerde ik er gestructureerd en efficiënt vergaderen; die structuur mist het onderwijs soms, heb ik gemerkt.”
Haar collega's delen die mening. “Ze staan heel hard open voor de ervaringen die ik meeneem. Zo leren we van elkaar, en is het een verrijking in beide richtingen.”
Lees meer over: Brussel, Onderwijs, Samenleving, begin schooljaar, zij-instromers, lerarentekort
