Ben Hamou belooft duidelijkere wetgeving rond praktijktests

Na meer dan een jaar is er nog altijd geen enkele praktijktest uitgevoerd op de Brusselse huurmarkt. Staatssecretaris Nawal Ben Hamou belooft een "verduidelijking en versoepeling" van de voorwaarden om zo'n test uit te voeren. Ze bevestigt nog niet of dat betekent dat proactief testen, zonder voorafgaande klacht, mogelijk wordt.

Ben Hamou zei dat donderdag in de parlementaire commissie Huisvesting, als antwoord op vragen van Bertin Mampaka (MR), Arnaud Verstraete (Groen), Nadia El Yousfi (PS) en Petya Obolensky (PTB). Zij vroegen zich af wat de conclusies waren van de werkgroep, die de staatssecretaris in juni had bijeengeroepen om de effectiviteit van praktijktesten te verbeteren. Die werkgroep stelde vorige week hun slotrapport voor.

"De voornaamste aanbevelingen van de werkgroep gaan over een aanpassing van het wetgevend kader, een versterking van het personeel van de Gewestelijke Huisvestingsinspectie, en een extra sensibilisering van de Brusselaars", zei Ben Hamou.

Op dit moment is er namelijk nog geen enkele praktijktest op de Brusselse huurmarkt uitgevoerd, hoewel dat al sinds september vorig jaar wettelijk mogelijk is. Volgens Ben Hamou zijn er tot begin december dit jaar 20 dossiers geopend bij de Gewestelijke Huisvestingsinspectie, waarvan er al 17 afgerond zijn. In die onderzoeken werden in totaal elf verhuurders ondervraagd door de gewestelijke inspecteurs, maar het kwam nooit tot een boete.

Dat er nog geen enkele praktijktest is uitgevoerd, komt volgens Ben Hamou omdat er ofwel niet aan alle noodzakelijke voorwaarden is voldaan, ofwel omdat een praktijktest niet meer nodig was om de discriminatie aan te tonen, ofwel omdat zo'n test niet meer mogelijk was omdat de woning al verhuurd was. Ze belooft nu dat de wetgeving zal worden aangepast. Haar administratie is al bezig met een voorontwerp voor een nieuwe ordonnantie.

Proactief

Of de versoepeling dan ook zal betekenen dat praktijktesten mogelijk zullen worden zonder voorafgaande klacht of melding, kon de staatssecretaris niet bevestigen. Momenteel is het namelijk zo dat een praktijktest enkel mogelijk is onder drie cumulatieve voorwaarden: er moet een melding zijn, er moeten ernstige aanwijzingen van discriminatie zijn, en er mag geen sprake zijn van uitlokking. Dat laatste wil zeggen dat de inspecteurs bijvoorbeeld niet als 'mystery shoppers' mogen bellen naar makelaars, enkel en alleen voor de test. Toch zou dat volgens onderzoekers de meest effectieve manier zijn om met praktijktesten discriminatie op te sporen.

"Ik ga aan de regering voorstellen om de voorwaarden om de tests uit te voeren, te verduidelijken en te versoepelen", zei Ben Hamou. Samen met de regering wordt dan beslist of het tot een nieuwe huisvestingscode komt.

Groen-parlementslid Arnaud Verstraete was teleurgesteld dat Ben Hamou niet expliciet kon aankondigen of er proactieve praktijktesten op komst waren. "De huidige regelgeving brengt ons geen stap verder op vlak van discriminatie in huisvesting, het is een lege doos", vindt Verstraete. "Voor Groen moeten er zo snel mogelijk proactieve tests komen en ik ben bezorgd omdat de staatssecretaris daar nog aan lijkt te twijfelen.''

Extra inspecteurs

De staatssecretaris belooft intussen wel al om drie nieuwe, voltijdse medewerkers aan te werven voor de Gewestelijke Huisvestingsinspectie, die de discriminatiedossiers moeten onderzoeken. In de eerste helft van 2021 komt er nog een nieuwe campagne via sociale media om huurders en verhuurders te sensibiliseren over discriminatie. Tenslotte is er een duidelijke informatiewebsite op komst, zei Ben Hamou.

Slechts vijf van de 20 dossiers die de huisvestingsinspectie tot nu toe behandelde, kwamen er op initiatief van een burger. De meeste dossiers werden doorverwezen via gelijkekansencentrum Unia of kwamen er via eigen onderzoek van de inspecteurs. Sinds juni is het formulier om discriminatie op de huurmarkt te melden, te vinden op de website van Brussel Huisvesting.