Oekraïnecrisis en inflatie duwen Brusselse begroting verder in het rood

Slecht nieuws voor de Brusselse begroting. Die gaat nog dieper in het rood dan verwacht. Dat blijkt uit de begrotingsaanpassing. Het tekort dit jaar stijgt van 1,13 miljard euro naar 1,49 miljard euro, op een begroting van om en bij de 7 miljard euro.

In de herfst van vorig jaar heeft de Brusselse regering een begrotingstraject voorgesteld om tegen 2024 een begroting in evenwicht te bereiken. Maar dat lijkt moeilijker dan gedacht.

Eind 2021 bleek de begroting van dat jaar 1,88 miljard euro in het rood te gaan. In de begroting van 2022 moest het deficit beperkt blijven tot 1,13 miljard euro. Maar dat lukt dus niet, want in de begrotingsaanpassing voor dit jaar stijgt het deficit voor 2022 naar 1,49 miljard euro.

Minister van begroting Sven Gatz (Open VLD) gaf in het parlement meer tekst en uitleg. Er zijn 70 miljoen euro meer inkomsten dit jaar. Daar tegenover staan 440 miljoen meer uitgaven. Dat verklaart het bijkomend deficit van 368 miljoen euro.

Hij gaf ook een aantal verklaringen waarom het tekort moeilijk onder controle kan worden gehouden. Het heeft te maken met de drie crisissen: Covid, de inflatie en de oorlog in Oekraïne. Daardoor stijgen de prijzen en is een vluchtelingenstroom op gang gekomen.

De inflatie heeft een bijna direct effect op de lonen van de ambtenaren, en dus stijgen de uitgaven. Om Oekraïeners op te vangen trekt het Brussels Gewest 100 miljoen euro uit.

En verder blijken de kosten voor de coronacrisis hoger te liggen dan gedacht. Daar wordt nu 278 miljoen euro voor uitgetrokken. Het is onduidelijk of dit komt omdat het Gewest een nieuwe coronagolf verwacht, dan wel of het om uitgaven gaat die slecht waren ingeschat.

Ook de inkomsten vallen tegen. Zo zijn er minder tickets en abonnementen verkocht bij de MIVB, liggen de parkeerinkomsten lager dan verwacht, net zoals de inkomsten uit de personenbelasting.

Gemeenten krijgen het moeilijk

Tot slot is vorige week ook gebleken dat de Brusselse lokale besturen het steeds moeilijker hebben om de eindjes aan mekaar te knopen. Door stijgende energieprijzen, stijgende kosten in de bouwsector en de indexering van de lonen raken steeds meer gemeenten in moeilijkheden. Dat zet ook druk op de begroting van het Brussels Gewest.

Door het stijgend deficit stijgt ook de directe schuld. Die zou dit jaar oplopen tot 8,5 miljard euro.

Vandaag en volgende week krijgen de parlementsleden meer uitleg in de commissie Financiën van het Brussels parlement.

Rekenhof is kritisch

Het Rekenhof merkt op dat grote bedragen uit de begroting zijn gehouden. Het gaat in deze begrotingsaanpassing om maar liefst 817 miljoen euro.

Volgens het Rekenhof is dat voor heel wat bedragen onterecht. Zo bijvoorbeeld voor de 374 miljoen euro investeringen, voornamelijk bedoeld voor de mobiliteit. "België komt niet in aanmerking om bedragen voor dit soort investeringen buiten de begroting te houden," zo zegt het Rekenhof.

Ook de 278 miljoen euro voor de Covidcrisis, net zoals de 100 miljoen euro om de vluchtelingencrisis door de oorlog in Oekraïne te bezweren, mogen niet zomaar buiten de begroting worden gehouden zonder akkoord met de Europese Unie.

Oppositie ziet het niet goed komen

Het Brussels Gewest heeft geen traditie met begrotingsaanpassingen naar het parlement te brengen voor de zomer. Het was geleden van 2012 dat dit nog gebeurde.

De oppositie is tevreden dat de begrotingsaanpassing nu al voor de zomer in het parlement wordt voorgesteld. Maar voor de rest was onder meer MR-parlementslid Alexia Bertrand (oppositie) weinig optimistisch over de cijfers. “De Brusselse regering ondergaat de crisissen, maar er worden zoals steeds geen politieke keuzes gemaakt. Onze gewest is ziek. Brussel heeft échte hervormingen nodig.”

N-VA-parlementslid Cieltje Van Achter vraagt zich af hoe het zit met de 105 miljoen euro besparingen die aangekondigd waren in de herfst van 2021. Die waren toen nog niet duidelijk en zouden bij de begrotingsaanpassing worden geconcretiseerd. "Hopelijk krijgen we die nu wel te zien," aldus Van Achter.

Ze wijst er ook op dat Standards & Poors weliswaar de rating AA- met stabiel vooruitzicht behoudt maar dat dit onder voorbehoud is. De tekorten op de begroting moeten worden afgebouwd. "En dat zien we nu niet."