'Geen druk uitgeoefend voor visum Iraniër', beweert Smet. Woensdag volgt extra commissie

Staatssecretaris Pascal Smet (one.brussels-Vooruit) stond vrijdagnamiddag het Brussels parlement te woord na verschillende vragen over de aanwezigheid van Iraanse en Russische vertegenwoordigers in het kader van de stedentop Urban Summit. De politicus wilde vooral benadrukken dat hij geen druk had uitgeoefend op Buitenlandse Zaken. Toch zegt hij op vraag van de organisator van de top de minister te hebben aangespoord om de visa niet a priori te weigeren. De oppositie kon zijn antwoord niet smaken, en ook binnen de meerderheid was er vraag voor een bijkomende commissie.

De staatssecretaris zei volledig transparant te willen zijn, waarbij hij alle e-mails met het kabinet Lahbib afgeprint aan het parlement bezorgde. Daarnaast wil hij verduidelijken dat de uitnodigingen gestandaardiseerd werden verstuurd naar alle leden van Metropolis “onder voorbehoud van de nodige visumaanvragen”.

Volgens Smet is de aanwezigheid van de Iraanse en Russische delegaties “aanvaardbaar” wanneer die vanuit een internationale redenering wordt bekeken, waarbij hij het belang van Brussel als “diplomatieke hoofdstad van de wereld” benadrukte. “Het is niet omdat deze mensen uitgenodigd worden dat we het eens zijn met hen. Integendeel,” klonk het.

Overigens wil Smet verduidelijken dat het initiatief om steden uit te nodigen niet vanuit het Brussels Gewest kwam. "Het gaat hier om internationale organisaties die een internationale conferentie organiseren met Brussel als internationale diplomatieke stad als gaststad."

'Niet opportuun'

Bewust van de gevoeligheden rond Iran vroeg hij toch advies aan FOD Buitenlandse Zaken. Die antwoordden dat dit "helemaal niet opportuun was in de huidige omstandigheden".

Maar dat sommige vertegenwoordigers niet aanwezig mochten zijn, aanvaardde organisator Metropolis niet. Het zou overigens de weigering van Brussel als gaststad hebben betekend. De secretaris-generaal van Metropolis drong er daarna bij Smet op aan om de minister van Buitenlandse Zaken aan te schrijven. Wat Smet ook deed.

Volgens Smet had Lahbib hem bevestigd dat de visumaanvragen niet a priori geblokkeerd zouden worden, maar dat ze de normale procedures zouden volgen. Smet benadrukt dat er geen druk werd uitgeoefend op Buitenlandse Zaken. "Er is geen arm om gewrongen. Er is een démarche geweest waarbij door mij gevraagd is enige flexibiliteit aan de dag te leggen en niet d’office nee te zeggen en de normale procedure te volgen."

Een formele weigering kwam er ook niet vanuit Buitenlandse Zaken. "Mocht die er wel geweest zijn, dan had ik me daarbij neergelegd."

Tot slot zegt de staatssecretaris pas tijdens de conferentie op de hoogte te zijn gesteld van de aanwezigheid van de Russische vertegenwoordigers, waarop hij zijn kabinet de opdracht gaf om de organisaties op de hoogte te stellen dat beiden niet welkom zijn op de evenementen van het programma.

Niet toereikend

Maar de oppositie vond zijn antwoord niet toereikend. Volgens hen schoof Smet de verantwoordelijkheid af op anderen en ontbraken excuses. Verschillende oppositieleden riepen de staatssecretaris op om op te stappen. Mathias Vanden Borre (N-VA) gaat een motie van wantrouwen indienen.

En ook binnen zijn regering kon de staatssecretaris op weinig steun rekenen. Marie Lecocq (Ecolo) en Marie Nagy (Défi) veegden Smet stevig de mantel uit. Smets collega-regeringsleden waren niet aanwezig of zaten in de tribune.

Brussels parlementslid voor Groen Arnaud Verstraete riep op, net als anderen in het halfrond, om een bijkomende commissie Binnenlandse Zaken te organiseren. Na overleg besliste het uitgebreid bureau om deze commissie volgende week woensdag te laten plaatsvinden.

Dit artikel was oorspronkelijk een liveblog. Hieronder volgt het live verslag.