Verhuurders controleren zonder voorafgaande klacht van een huurder: de Brusselse regering wil dat dit jaar nog toelaten en invoeren. Dat moet discriminatie sneller en proactief helpen opsporen. Staatssecretaris voor Huisvesting Nawal Ben Hamou (PS) heeft het plan donderdag voorgesteld.
© Belgaimage
| Nawal Ben Hamou (PS), staatssecretaris voor Huisvesting en Gelijke Kansen.
Brussel voert strijd tegen discriminatie op huurmarkt op
De mogelijkheid om praktijktesten uit te voeren op de huurmarkt bestaat al sinds september 2019. Een praktijktest is een manier om te controleren of makelaars discriminerend te werk gaan. Dat kan via een situatietest, waarbij twee huurders zich kandidaat stellen voor eenzelfde pand en er wordt vergeleken of de makelaar hen discrimineert op basis van bijvoorbeeld huidskleur, handicap of geslacht. Het kan ook via een zogenaamde ‘mystery client test’, waarbij een fictieve huisbaas een makelaar opbelt met een discriminerende vraag en nagaat of de makelaar hiermee instemt.
"Wij stellen voor om proactieve praktijktesten in te voeren en dat als eerste gewest in ons land"
Vorig jaar op dit moment bleek echter dat er nog geen enkele test was uitgevoerd. Tot eind april dit jaar zijn er nog altijd maar drie tests gebeurd. De regelgeving is dan ook heel strikt. Een makelaar mag enkel gecontroleerd worden als er al een melding of een klacht is gekomen van een kandidaat-huurder, als er ernstige aanwijzingen zijn dat die makelaar discrimineert én als er geen sprake is van uitlokking. Een werkgroep van experts stelde al eerder voor om deze voorwaarden te versoepelen.
“De praktijktesten zijn al snel ineffectief gebleken op het terrein, omdat ze te strikt zijn”, zei staatssecretaris Nawal Ben Hamou (PS) donderdag bij de voorstelling van de wetswijziging. “Wij stellen voor om proactieve praktijktesten in te voeren en dat als eerste gewest in ons land. De eerste twee cumulatieve voorwaarden worden daarom geschrapt. Uitlokking (*) blijft uiteraard verboden.”
(*) Wat is uitlokking?
Een 'mystery client' mag enkel naar een makelaar of verhuurder bellen met neutrale vragen. Een voorbeeld is de vraag: "Welke documenten heb ik nodig voor mijn huurcontract?" Mocht de verhuurder daarop antwoorden dat een vast contract nodig is, dan is er sprake van een overtreding zonder provocatie.
Discriminatie zelf uitlokken, is niet toegelaten. Het gaat dan om sturende vragen, zoals: "Het is toch geen probleem dat ik zwart ben?"
"De discriminatietest moet zich beperken tot het creëren van een situatie om de discriminerende praktijk aan het licht te brengen, zonder overdrijving", zegt Ben Hamou's woordvoerster.
Extra inspecteurs
Zo wordt het mogelijk om al een praktijktest uit te voeren zonder voorafgaande klacht en zonder aanwijzingen over ernstige discriminatie. De regering heeft nu een voorontwerp van ordonnantie goedgekeurd om de huisvestingscode aan te passen. Die ordonnantie moet nu nog langs de Raad van State en moet nadien nog goedgekeurd worden in het Brussels parlement. “Wij willen dat dit jaar afronden”, zei Ben Hamou.
Om discriminatie op de huurmarkt beter op te sporen, zijn al twee extra inspecteurs aangeworven bij de Gewestelijke Huisvestingsinspectie (DGHI). Een derde aanwerving is lopende. Verder zal de inspectiedienst ook samenwerken met externen en acteurs, zodat ze voldoende profielen vinden om discriminatie in de praktijk op te sporen. Er is bijvoorbeeld niet altijd een zwangere vrouw of slechtziend persoon aan het werk bij de inspectiedienst om dat zelf te doen. (Lees verder onder de foto)
© Belgaimage
| Makelaars kunnen binnenkort zonder eerdere klacht over discriminatie gecontroleerd worden door de huisvestingsinspectie.
Ook discriminatie tijdens of na de huurovereenkomst kan worden bestraft. "Denk aan een huisbaas die een huurder uitzet omdat hij of zij een relatie heeft met iemand van hetzelfde geslacht", gaf Ben Hamou als voorbeeld.
Nieuwe campagne
Verder lanceert het Gewest morgen/vrijdag een campagne om zowel huurders als verhuurders te informeren over discriminatie. Voor huurders komt er een bewustmakingscampagne via affiches, sociale media en de nieuwe website tehuurmaar.brussels. Op die site staat ook een formulier om discriminatie te melden.
© Brussel Huisvesting
| Het Gewest lanceert een nieuwe campagne om huurders te informeren over hun rechten.
Verhuurders en makelaars krijgen dan weer informatie over wat allemaal discriminatie is en welke sancties zij riskeren. “Een herinrichting van het pand weigeren voor een persoon met een handicap, is ook discriminatie”, gaf Ben Hamou als voorbeeld. “Je kan bijvoorbeeld eenvoudig een handgreep in de douche installeren.” De bewustmakingscampagne kost in totaal 76.000 euro en duurt een maand.
Discriminatie op de huurmarkt is wel degelijk een probleem in Brussel en is zelfs toegenomen tijdens de coronacrisis. Dat blijkt uit verschillende studies van de VUB en de Universiteit Gent. Discriminatie van huurders met een Noord-Afrikaanse naam is tijdens de crisis bijna verdubbeld van 20 tot 36 procent. Eigenaars en makelaars die discriminerend te werk gaan, riskeren in Brussel een boete van 125 tot 6.200 euro en een proces-verbaal bij het parket.
De Brusselse N-VA noemt de nieuwe wetgeving een voorbeeld van "verhuurders pesten". "Hoe de proactieve praktijktest gerijmd zal worden met het verbod op uitlokking, blijft voorlopig nog een raadsel", zegt parlementslid Mathias Vanden Borre (N-VA), die zich vooral zorgen maakt over de inzet van acteurs. Groen-parlementslid Arnaud Verstraete reageert dan weer opgetogen. "Eindelijk", zegt hij via Twitter. "Uit ervaring in Gent weten we dat dit discriminatie spectaculair vermindert."
Lees meer over: Brussel , Samenleving , praktijktesten , discriminatie huurmarkt , Nawal Ben Hamou , huisvestingscode
Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.