Hobo vzw ziet doelpubliek vervijfvoudigen: ‘Corona heeft mensen dakloos gemaakt’

Hobo vzw, het dagcentrum voor dak- en thuislozen in de Kogelstraat, is door de coronacrisis van gedaante moeten veranderen. In plaats van een centrum waar zo’n 40 Brusselse dak- en thuislozen elke dag worden onthaald, is Hobo vzw een dagelijkse verzamelplaats geworden voor 200 tot 250 mensen.

“Een maand geleden hebben we onze deur die normaal altijd open staat, moeten sluiten”, zegt Mikaël Wellens, medewerker bij Hobo. We hebben een luik geïnstalleerd, waar we het broodnodige aanbieden om te overleven. Koffie, soep, brood, middagmaal, fruit, wc, een gsm-laadpunt, slaapzak en een hygiënepakket met o.a. een desinfecterende handgel en mondmasker".

"In pre-coronatijden kunnen thuis- en daklozen bij vzw Hobo terecht om deel te nemen aan een activiteit, zich in te schrijven voor een daguitstap of gewoon voor een babbeltje. We begeleiden hen persoonlijk naar een dagcentrum, kledingshelter of een voetbalploeg. Dat is nu totaal anders.”

Onbegrip

Veel dak- en thuislozen begrijpen die veranderde situatie niet goed. “Een groot deel van de mensen die wij bereiken, vernemen het coronanieuws niet door naar BRUZZ te surfen. Ze horen het via via, of via compleet andere kanalen dan de onze. Het is soms moeilijk om hen uit te leggen hoe het komt dat ze niet binnen mogen of waarom ze niet in groep op straat mogen blijven staan.”

Mikaël merkt ook dat het doelpubliek van Hobo vzw veranderd is. “Vroeger hielpen we dak- en thuislozen. Vandaag zijn we in 95 procent van de gevallen met daklozen bezig. Zo weten we van sommige vaste klanten dat ze ‘sofasurfers’ zijn. Ze hebben geen vaste verblijfplaats, maar slapen zelden op straat. Ze vinden altijd wel iemand in hun netwerk die bereid is om hen voor een paar nachten te slapen te leggen. Die thuisloze sofasurfers zijn nu dakloos geworden.”

Volgens Mikaël moet de politiek nog meer doen om mensen in moeilijke situaties perspectieven te bieden. “Dat lokale overheden hotels openstellen voor daklozen, is prachtig. Maar het gebeurt nog te weinig. Er is veel solidariteit op individueel niveau. Mensen die hun buren helpen. Dat is heel mooi, maar te kleinschalig. Onze solidariteit moet structureel worden.

'Maatregelen zijn niet voor hen'

Dat is een bedenking die ook VUB-onderzoekster Kenza Amara-Hammou maakt. Zij doet onderzoek naar Brusselse dak- en thuislozen. “Een groep die extra hard getroffen wordt door het coronavirus. In hun kot blijven is bij gebrek aan dak boven hun hoofd ondenkbaar, de straat is verboden terrein geworden. Er is duidelijk meer solidariteit in de samenleving geslopen sinds het begin van de crisis, maar die solidariteit bereikt de meest kwetsbaren niet.”

Amara-Hammou heeft voor haar onderzoek nog geregeld telefonisch contact met mensen in precaire situaties. "Veel van hen vinden dat de maatregelen niet voor hen bedoeld zijn. De hele coronacrisis is gefocust op middenstanders. Niemand heeft oog voor de meest kwetsbaren. Hen helpen was voor de crisis al een prioriteit, maar niemand keek naar hen om. Nu zijn ze bang dat dat na de crisis nog erger zal worden. Onlangs hoorde ik iemand zeggen: 'Il y a pas un après-corona pour nous'."

Amara-Hammou heeft dan ook een duidelijke oproep voor de politiek. “Vergeet deze mensen niet nog eens. Niet nu, maar ook niet eenmaal de gezondheidscrisis achter de rug is. De economie doen heropleven, is belangrijk, maar deze kwetsbare groep mensen niet uit het oog verliezen, is dat ook.”