Eén jaar Includo: maatschappe­lijke assistenten van MIVB begeleiden 300 daklozen

Ruim een jaar geleden lanceerde de MIVB de nieuwe dienst Includo. Die moet de daklozen en drugsverslaafden van het metronetwerk naar hulpverlening helpen. Op een jaar tijd heeft Includo 5.700 bezoeken uitgevoerd. Een 300-tal mensen krijgt een intensieve begeleiding. “Dit kan alleen effect hebben als er voldoende opvangplaatsen zijn.”

Op het openbaar vervoersnet van Parijs opereert al sinds 1994 een team van maatschappelijk werkers dat in contact treedt met de daklozen die hun toevlucht zoeken in de metrostations. De zogenaamde Recueil Social vormde de inspiratie voor het Includo-team van de MIVB, dat sinds 1 november 2024 actief is.

Daarmee wil de Brusselse openbaarvervoermaatschappij een antwoord bieden op het stijgend aantal drugsverslaafden en daklozen in Brussel. Bij de laatste gewestelijke daklozentelling bleek hun aantal met bijna een kwart te zijn gestegen, tot bijna 10.000 mensen. Ook de MIVB stelt een stijging van het aantal meldingen over daklozen en drugsverslaafden op het net met gemiddeld 17 procent per jaar vast.

5.700 bezoeken

Concreet trekken de Includo-teams van in totaal 23 maatschappelijk assistenten er dagelijks op uit richting de metrostations, met twee speciaal ingerichte bussen. In die bussen kunnen daklozen terecht voor een kop koffie, een gesprek of om op te warmen.

In het eerste jaar was Includo 362 dagen actief, goed voor meer dan 1.000 shifts en bijna 5.700 bezoeken aan metrostations. De MIVB heeft ook 24 metrostations aangeduid als prioritair. Daar komt gemiddeld om de 48 uur een team langs.

De bedoeling van Includo is om mensen met een precaire woonsituatie en/of een drugsproblematiek door te verwijzen naar de juiste hulpverlening. Het afgelopen jaar kwamen de Includo-medewerkers zo in contact met een 300-tal mensen. Zij worden begeleid door de sociaal werkers van de MIVB. “Het zijn mensen die onze teams regelmatig ontmoeten,” zegt MIVB-woordvoerder Laurent Vermeersch. “Wij weten goed wat hun noden zijn en brengen hen waar mogelijk in contact met de juiste organisaties.”

Plaatsgebrek

In totaal was Includo in het eerste jaar goed voor 334 doorverwijzingen, waarvan 265 voor overnachtingen. De MIVB benadrukt dat het Includo-team pas succesvol kan zijn als er voldoende opvangplaatsen zijn voor daklozen, maar net daar wringt het schoentje. Onder meer Samusocial trekt al maanden aan de alarmbel over het gebrek aan plaats in de noodopvang waardoor steeds vaker gezinnen met kinderen de nacht op straat moeten doorbrengen.

“Het sociale hulpteam Includo verricht onmisbaar werk, dat de opdrachten van de veiligheidsagenten en de verenigingen op het terrein aanvult. Maar hoe waardevol het werk van al deze teams ook is, het kan alleen echt effect hebben als er voldoende opvangplaatsen zijn voor de mensen in nood op het net,” aldus Vermeersch. "Daarvoor zijn krachtige maatregelen nodig van de bevoegde overheden, om duurzame oplossingen te bieden voor de daklozenproblematiek in Brussel.”