Pascal Smet kritisch voor federale besparingen op winteropvang: ‘Dit blijven wel mensen'

Dat Anneleen Van Bossuyt (N-VA) snoeit in de federale steun voor winteropvang, doet nu ook regeringspartner Vooruit reageren. In een opvallende cri du coeur roept Brussels parlementslid en voormalig commissaris-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen Pascal Smet (Vooruit) op tot menselijkheid. "Ik wil u vragen om mensen van straat te halen en om uw verantwoordelijkheid als minister en als mens op te nemen.”

De federale regering zet haar financiering voor het koudeplan, voor de opvang van daklozen in vijf grote steden tijdens de winter, vanaf dit jaar stop. Het OCMW van Brussel loopt hierdoor 65.000 euro mis. Het federale regeerakkoord wil zo komaf maken met de ‘usurperende bevoegdheden’: geld dat naar andere deelstaten gaat, maar waar de federale regering eigenlijk niet voor bevoegd is.

Daarbovenop heeft minister van Asiel en Migratie Van Bossuyt donderdag in de Kamer laten weten dat de subsidie aan het Gewest, dus niet aan de Stad, voor deze winter nog kan doorgaan, maar dat die daarna niet meer verzekerd is. Dat gaat om een nog veel hoger bedrag, namelijk 1 miljoen euro.

Eerder sputterde regeringspartner Les Engagés al tegen. Nu roert ook Pascal Smet zich. Van 1999 tot 2001 was voorzitter van de taskforce Asiel en Migratie en van 2001 tot 2003 commissaris-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen.

“Ik maak me grote zorgen als ik zie wat er momenteel in Brussel gebeurt”, schrijft hij op sociale media in een bericht, gericht aan minister Van Bossuyt. “Meer en meer mensen - want dat zijn ze nog steeds, hoezeer het discours ook verhardt - slapen opnieuw op straat. Gedwongen, want ze krijgen geen opvang.”

“Net nu op dit kritieke moment, horen we dat u fors gaat snoeien in het geld dat naar de (winter)opvang voor asielzoekers gaat. Wel, Anneleen, dat is niet rechtvaardig. Dat is niet menselijk. Dat is niet volgens de Europese, of moeten we zeggen christelijke waarden, waar uw partij zich zo graag op beroept. Daarom wil ik u vragen om in te gaan op de oproep van de Brusselse burgemeester om samen te zitten. Om mensen van de straat te halen en om uw verantwoordelijkheid als minister en als mens op te nemen.”

Felle kritiek voor een minister van de N-VA, een partij die nochtans federaal mee met Vooruit in de coalitie zit.

Pascal Smet: Zoals ik gisteren ook al zei in het parlement: de partijen die nu niet in de Arizona-regering zitten moeten ook niet hypocriet zijn. Bij de vorige regering mét Ecolo, PS en Groen sliepen er ook mensen op straat.

Dit probleem is niet de fout van Arizona, maar sleept al jaren aan. Wel zie je dat het de afgelopen tijd beter ging, maar nu loopt het opnieuw de spuigaten uit. Je kan niet door Brussel wandelen of je ziet mensen slapen op stukken karton en in deurportalen. Dan kan echt niet.

Maar minister Van Bossuyt wijst er toch terecht op dat daklozenopvang een Brusselse bevoegdheid is?

Ik ben dat pingpongen over bevoegdheden kotsbeu. Het klopt dat daklozenopvang een Brusselse bevoegdheid is, maar het federale niveau is verantwoordelijk voor mensen in een asielprocedure en voor de gedwongen verwijdering van mensen die niet vrijwillig willen vertrekken als ze uitgeprocedeerd zijn. Dat staat ook zo in het regeerakkoord: wel dan moeten ze maar actie ondernemen.

Begin met mensen van de straat te halen. Hebben ze geen documenten? Dan stuur je ze terug naar hun herkomstland of naar het Dublinland waar ze toekwamen, bijvoorbeeld Griekenland of Italië.

U zegt dat minister Van Bossuyt Brussel herleidt tot de ‘opvangstad’ van België.

Brussel nam in het verleden al zijn verantwoordelijkheid, ook voor mensen die in een asielprocedure zitten en voor mensen die uitgeprocedeerd zijn. In Vlaanderen vergeet men ook al snel dat het niet in Antwerpen of Gent is dat de meeste asielzoekers zitten, maar in Brussel. Je kan van de hoofdstad geen vergaarbak maken van alle menselijke ellende om dan te zeggen: ‘kijk eens die prutsers bakken er niets van’.

Dit is een oproep voor menselijke waardigheid, maar ook gewoon voor het imago van Brussel. Kijk naar de humanitaire hub aan de Thurn & Taxis-site, toch een uithangbord voor Brussel. Mensen vechten daar en liggen in de miserie. Dat kan niet.

Wat moet er dan gebeuren?

Kijk: ik vind ook dat asielzoekers zonder verblijfsrecht gedwongen moeten terugkeren naar hun land van herkomst, als ze dat niet vrijwillig willen doen. Je kan me dus zeker geen softie noemen, maar het simpele excuus dat hun landen van herkomst hen niet willen terugnemen, pakt niet. Dan moet je alternatieven voorzien, maar je kan die mensen niet op straat laten hé.

Vergeet ook niet: die uitgeprocedeerde mensen zijn het kanonnenvlees van de drugsmaffia. Die komen in de onderwereld terecht of beginnen te stelen: dat is een negatieve spiraal en dat moet stoppen.

Minister Van Bossuyt moet dringend samenzitten met burgemeester Philippe Close (PS) en met de gewestregering ook al is die uittredend. Ook Alain Maron (Ecolo) en Elke Van den Brandt (Groen) moeten hun verantwoordelijkheid opnemen en actie ondernemen.