BIG CITY. Wat is het meest bijzondere studentenhuis van Brussel?

In 1968 braken in heel Europa hevige studentenprotesten uit, ook in België. Studenten kwamen in opstand tegen de autoriteiten en werden zich bewust van hun politieke en maatschappelijke verantwoordelijkheid. Onder dat gesternte moest de Université Catholique de Louvain (UCL) in Sint-Lambrechts-Woluwe een nieuwe campus voor de Geneeskundefaculteit bouwen. De studenten verwierpen meteen de eerste bouwplannen en eisten een nieuwe architect die paste in de mindset van mei '68.

Ze kozen zélf voor Lucien Kroll en zijn vrouw Simone. Dat Brusselse architectenduo was namelijk pionier in ecologische en participatieve architectuur. Hun aanpak was uniek: ze ontwierpen het studentenhuis La Mémé en de rest van de campus samen met de studenten.

La Mémé werd geen standaard studentenhuis, maar een weerspiegeling van de individuele keuzes van de studenten. De gevels zijn een chaotisch, maar poëtisch geheel, met onregelmatige vormen en elementen.

Moestuin op het dak

Ook op het gebied van duurzaamheid was La Mémé vooruitstrevend. Kroll maakte gebruik van milieuvriendelijke en betaalbare materialen. Op het dak werd zelfs een daktuin aangelegd, waar studenten hun eigen groenten en kruiden konden kweken. Het gebouw ademt ecologie en gemeenschap.

Bij de oplevering in 1971 werd La Mémé enthousiast onthaald door de internationale pers. Het werd gezien als een manifest voor participatieve architectuur en symboliseerde de idealen van de studentenopstanden van 1968. De vrije, experimentele geest van de tijd leek in het ontwerp gevangen te zijn.

Helaas verdween die vrijheid snel. In 1971, kort na de opening, legde de universiteit tal van regels op. De vrije sfeer van ‘seks, drugs en rock-'n-roll' werd al snel beperkt door strikte voorschriften. Barbecues op de terrassen werden verboden en de oorspronkelijke visie van Kroll werd in toom gehouden. De universiteit was niet blij met zijn radicale aanpak, en hij werd zelfs persona non grata verklaard op de campus.

Toch mocht Kroll in 1982 nog één project aan de site toevoegen: het metrostation Alma. Dat station is een kunstwerk en vormt een eerbetoon aan de Catalaanse architect Antonio Gaudí. De organische vormen, zachte lijnen en kleurrijke plafonds geven het gevoel dat je een bos binnenwandelt, met pilaren die doen denken aan bomen en herfstbladeren.

De campus La Mémé en metrostation Alma blijven vandaag architecturale iconen en zijn zeker de moeite waard om eens wat langer op de metro richting Stokkel te blijven zitten.

VOLGENDE KEER Waarom zijn er zoveel plaatsnamen in Brussel vernoemd naar een groene hond?

Zelf ook een vraag voor Big City? Stel hem hier