Zuidfoor als werkplek: 'Zeker zeshonderd mensen verdienen hier hun brood'

De Zuidfoor is een essentiële bron van inkomsten voor zeker zeshonderd foorkramers en hun medewerkers. Ook zorgt de kermis voor hogere omzetten voor de nabijgelegen horecazaken. Dat economische belang wordt in het debat niet altijd voldoende erkend, vinden de foorkramers zelf. "Zonder de Zuidfoor komen we de winter niet door."

De discussie over de overlast door de Zuidfoor woedt ook dit jaar in alle hevigheid. Verschillende buurtbewoners klagen al jaren over geluidsoverlast. Buurtcomité Green Connections pleitte er eerder al voor om de Zuidfoor naar de Heizel te verhuizen. Hoewel daar voorlopig geen sprake van is, volgen foorkramers de discussies angstvallig.

De Zuidfoor in Brussel is een van de belangrijkste kermissen in het land en heeft potentieel om qua omzetten zelfs groter te zijn dan Luik en Antwerpen. De kermis in Luik vindt in oktober plaats en die van Antwerpen in juni, de Zuidfoor tijdens de zomervakantie, van 15 juli tot 20 augustus.

Hoewel er geen precieze cijfers zijn over de jaarlijkse omzetten, schat Patrick De Corte, die de foorkramers vertegenwoordigt, dat zeker vierhonderd foorkramers en hun families sterk afhankelijk zijn van de kermis als hun belangrijkste inkomstenbron. Als je hun medewerkers meetelt, gaat het volgens hem zelfs om de inkomens van zeshonderd mensen.

Ook in de nabije omgeving van de Zuidlaan halen veel ondernemers extra inkomsten uit de Zuidfoor. Nouredinne Layachi van de handelaarsvereniging Stalem herinnert zich dat ondernemers in de nabijgelegen Stalingradlaan hun maandomzetten zagen verdriedubbelen tijdens de Zuidfoor, voordat de werken aan metro 3 begonnen.

Narcisse Nganssop, uitbater van het Afrikaanse restaurant Le Rève, zegt dat ook veel ondernemers op de Poincarélaan hun omzetten sterk zien stijgen. Als het weer tenminste meezit. Na de recente regenbuien pleit hij ervoor dat de Zuidfoor nog een week langer zou blijven staan.

140 jaar traditie

De Brusselse foorkramers zijn er trots op dat ze al 140 jaar op dezelfde plaats staan, de Poincarélaan. Het laatste jaar voor corona ontving de Zuidfoor een klein miljoen bezoekers, vorig jaar waren dat er meer dan 700.000. "Vanuit heel Europa weten ze ons te vinden," zegt Fabienne Vandhonghen, die de foorkramers vertegenwoordigt. Van locatie veranderen is daarom niet opportuun voor de kermisondernemers.

Vandonghe benadrukt het belang van de Zuidfoor als belangrijkste inkomstenbron voor honderden ondernemers en hun families. "In de winter hebben we een paar maanden geen inkomsten. Terwijl we wel kosten hebben: denk aan een auto, huis of loods om materiaal op te slaan. We hebben geen ander beroep of werk ernaast. Zonder de Zuidfoor overleven we de winter niet."

Minder geluidsoverlast

De meester foorkramers hebben het afgelopen jaar inspanningen geleverd om minder overlast te veroorzaken. Zo zegt Piet Verwijk, wiens gelijknamige vader hem het beroep met de paplepel heeft ingegoten, dat de motor is vervangen van de Deca Dance, één van de drie attracties die zijn familie op de Zuidfoor heeft staan.

"De nieuwe motor kostte 35.000 euro, maar hij is heel stil. We hebben - net als alle ondernemers hier - sinds vorig jaar bovendien allemaal een geluidsmeter. Dat kostte nog eens 2.000 euro." Hij wijst naar de teller, die het afgelopen uur gemiddeld 80 decibel aanwijst. Dat ligt onder de toegestane 85 decibel en klinkt niet luider dan een druk restaurant.

Vanaf 22 uur 's avonds gaat het geluidsniveau nog verder omlaag naar 75 decibel. "Vrijdag kwam de Roller Bike Parade voorbij, ik verzeker je dat die veel luider klonk," zegt Verwijk. Volgens hem hebben de foorkramers al heel wat compromissen gemaakt. Hij vraagt ook de buurtbewoners om compromissen te maken.

Een verzoening lijkt op dit moment ver weg. Recent nog deelden buurtbewoners stickers uit met daarop de tekst "Een maand lang elke dag meer dan twaalf uur lang lawaai - dat is geen leven."

Volgens Verwijk komt dat doordat sommige buurtbewoners in een huis hebben geïnvesteerd. Ze zouden graag een park willen zien op de locatie van de Zuidfoor, maar dat wordt verhinderd doordat de kermis er vijf weken per jaar staat. "De geluidsnormen zijn een stok om mee te slaan, eigenlijk willen ze ons gewoon weg," denkt Verwijk. "Maar wij hebben ook geïnvesteerd. Onze attracties hebben miljoenen gekost."