Ans Persoons wil leegstandstaks voor Stocletpaleis

De Brusselse regering heeft een ordonnantie goedgekeurd waarmee ze de eigenaars van uitzonderlijk patrimonium, zoals het Stocletpaleis, kan verplichten om hun goed een aantal keren per jaar open te stellen voor het grote publiek. Ze kondigt ook maatregelen aan tegen de leegstand van het Stocletpaleis.

Ans Persoons, staatssecretaris belast met Stedenbouw en Erfgoed, heeft maandag in de commissie Territoriale Ontwikkeling van het Brussels parlement meer uitleg gegeven over haar voornemen om het Stocletpaleis, sinds 2009 Unesco Werelderfgoed maar in privéhanden, open te stellen voor het grote publiek.

De regering heeft hierover op 19 oktober een ontwerpordonnantie in eerste lezing goedgekeurd. De wet kan privé-eigenaars verplichten om hun uitzonderlijk erfgoed een aantal keer per jaar open te stellen voor het publiek.

Een expertencommissie, onder meer met de specialisten van de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen, moet de openstelling begeleiden. Er zal eerst getracht worden om een conventie te sluiten met de eigenaar. Lukt dat niet, dan kan de Brusselse regering de eigenaar dwingen om het erfgoed open te stellen, met een maximum van vijftien keer per jaar.

Conflict met de erven

De Brusselse overheid is al een tijdje in conflict met de erven van Stoclet. Zo weigerden ze, om privacyredenen, de tentoonstelling van een 3D-model van het Stocletpaleis. Intussen is daar een akkoord over: het 3D-model is te bezichtigen in het Brusselse Museum voor Kunst en Geschiedenis.

Tegelijk heeft het Stocletpaleis, dat een uitzonderlijk voorbeeld is van de Gesamtkunst van de Oostenrijker Joseph Hoffmann, al decennialang geen publiek meer over de vloer gekregen.

De ordonnantie om de opening af te dwingen, is nu naar de Raad van State. Later, na de definitieve goedkeuring in de regering, moet ze ook nog door het parlement bekrachtigd worden.

Leegstand

Zowel Ecolo-parlementslid Isabelle Pauthier als parlementslid Anne-Charlotte D’Ursel (MR) waren sceptisch over de manier waarop de Brusselse regering druk wil zetten: door de publieke opening van Stoclet af te dwingen met een regeringsbesluit. “De betere manier is via overleg,” zo klonk het.

Volgens staatssecretaris Ans Persoons hebben de pogingen hiertoe tot nu toe gefaald. Ze gaf op vragen van de parlementsleden ook aan dat een deel van het interieur, dat niet beschermd is, regelmatig terug te vinden is op veilingen en in internationale musea belandt. De familie lijkt onder meer beeldhouwwerken die bij het interieur horen te verkopen.

Een deel van het interieur is wél beschermd, zoals de meubels. Maar de bescherming van dit ‘roerend erfgoed’ is een gedeelde bevoegdheid van de federale en Brusselse regering. Daat maakt de bescherming ingewikkeld, zei Persoons nog.

Persoons bekijkt ook of de erven van Stoclet niet in overtreding zijn met de Huisvestingscode. Die verbiedt leegstand van woningen. “En het Stocletpaleis is al sinds 2002 niet meer bewoond.” Op de vraag van parlementslid Celine Fremault (Les Engagés) of ze dan ook de Huisvestingscode zal toepassen, met de bijhorende boetes, antwoordde Ans Persoons: “Jazeker.”