JOUW VRAAG. Waarom noemt men het Koningin Astridplein vaak het Spiegelplein?

Het Koningin Astridplein dankt zijn onofficiële naam Spiegelplein of de Spiegel aan de oude middeleeuwse afspanning ‘t Spiegelhuys, later omgedoopt tot café en feestzaal De Spiegel/Au Miroir.

Het etablissement lag op het kruispunt van drie belangrijke wegen: de baan Laken-Ganshoren (huidige Leopold I-straat) en de twee oude wegen van Brussel naar Dielegem en naar Wemmel (huidige Wemmelsesteenweg en Léon Theodorstraat). Daar was ook de eindhalte van de eerste paardentram die Jette vanaf 1896 met de Beurs verbond.

Volgens Jettenaar André Monteyne, die zich jaren verdiept heeft in de geschiedenis van de Jetse straten en pleinen, was de feestzaal met zijn prachtige draaiorgel de favoriete ontmoetingsplek van de jonge Jettenaren, ook Spiegelmannen (of Speegelmanne) genoemd, en de Molenbeekse jeugd, de Vaartkapoenen. “Maar regelmatig mondden die ontmoetingen uit in ruzie en vechtpartijen.”
Toen begin vorige eeuw het hele blok aan de overkant van de straat werd afgebroken, ontstond er een plein, door de bewoners het Spiegelplein genoemd. Op 14 juli 1929 werd hier de eerste zondagsmarkt gehouden, die zou uitgroeien tot een van de belangrijkste Brabantse markten.

Na de dood van koningin Astrid, in 1935, gaf de gemeenteraad het plein de naam van de overleden vorstin. “Dat gebeurde in de emotie van het moment,” zegt Monteyne, die er voorstander van zou zijn dat het plein opnieuw zijn traditionele benaming zou krijgen. “We hebben dat ook gezien bij het andere belangrijke plein van Jette, het Kardinaal Mercierplein. Dat heette altijd Gemeenteplein, tot kardinaal Mercier naar Jette kwam om het zoveelste lidmaatschap van de christelijke arbeidersbeweging te vieren.”

De Spiegel is altijd het hart van de bloeiende Jetse handel gebleven. Maar van bloeiende handel is nu al enige tijd geen sprake meer, want het plein is tegenwoordig één grote werf. Er wordt volop gewerkt aan de aanleg van tram 9, die Simonis met de Heizelvlakte zal verbinden. En onder het plein wordt een ondergrondse parking gemaakt. Hierdoor moest ook de zondagsmarkt verplaatst worden naar de rondom liggende straten.

Het einde van de werken is evenwel in zicht. De nieuwe tram zou vanaf de herfst moeten rijden. En de Spiegel zelf zou tegen de zomer omgetoverd moeten zijn tot een aantrekkelijk en grotendeels autovrij plein. Het zal de handelaars hopelijk de broodnodige zuurstof geven.

Volgende week: Waarom is de Russisch-orthodoxe kerk in Ukkel gelegen?

BIG CITY: stel zelf je vraag

Elke week gaat BRUZZ met Big City op zoek naar antwoorden op jouw vragen over Brussel. Vragen allerhande over jouw stad stel je online aan de redactie. De vraag met de meeste voorkeuren wordt onderzocht en beantwoord.

Ook een vraag over Brussel? Zet onze journalisten aan het werk en stel je vraag in Big City.