JOUW VRAAG. Waar waren de kleine begraafplaatsen die later verhuisd zijn naar Evere?

Al in 1874 koopt de stad Brussel in Evere 30 hectare (uitgebreid tot 38 ha, red.) voor de aanleg van een hoofdbegraafplaats,” zegt Bruno Berghmans, verantwoordelijke voor de vier begraafplaatsen van Brussel (Evere, Laken, Haren en Neder-Over-Heembeek).

“Tot dan had Brussel drie begraafplaatsen, afhankelijk van drie parochies. De parochie van Sint-Goedele had een begraafplaats in Sint-Joost-ten-­Node. De Kapellekerk beschikte over eentje in Sint-Gillis. En de parochie van Sint-Katelijne had een dodenakker in Sint-Jans-Molenbeek.”

Trouwens, de site in Molenbeek is de enige van de drie die nog bestaat. Brussel lag oorspronkelijk vol kleine kerkhoven, rond kerken, Het dateert echter uit de periode van de Oostenrijkse Nederlanden, dat keizer Jozef II (1741-1790) de aanleg van begraafsites buiten de stadsmuren voorschreef. En wel om hygiënische redenen en om de Kerk de loef af te steken. De verlichte keizer-koster zorgde voor veel moderniserende staatsregelgeving om de Kerk onder de knoet te krijgen. Door de grote cholera-uitbraak in Brussel van 1866 was er zeker nood aan hygiëne.

Een bijkomende reden van de stad Brussel om een grote, niet-confes­sionele begraafplaats in Evere aan te leggen was dat de kerkhoven geen plaats gunden aan protestanten of joden, tenzij achter een muurtje op een aanpalend terrein. Vandaar die nieuwe grote stadsbegraafplaats. Daar kon ‘democratisch’ plaats gegund worden aan atheïsten en andere niet-katholieke burgers. Al bracht dat wel wat discussie met zich mee, over het recht op beheer van die site. “De nieuwe begraafplaats in Evere werd meteen gelinkt aan het concept van een landschapspark,” aldus nog Berghmans. “Met brede lanen en veel groen ontwierp architect Louis Fuchs een wandelparadijs.”

Zo krijgt de site veel militaire ereperken, waaronder een Herdenkingsmonument voor Vliegeniers (1950) en bergt de site personeels­leden van de grote brand van de Innovation (1967). En vond ook Brahim Abdeslam, terrorist van de aanslagen in Parijs hier zijn laatste rustplaats. Ook bekende burgers rusten hier: van volksliedcomponist François Van Campenhout tot Napoleons hofschilder David, van wie het lichaam uit de begraafplaats van Sint-Goedele is overgebracht. “In totaal zijn ongeveer negenhonderd grafzerken uit de drie parochiebegraafplaatsen verhuisd naar Evere,” onthult Berghmans.

VOLGENDE WEEK: Sinds wanneer is er prostitutie in de Aarschotstraat?

BIG CITY: stel zelf je vraag

Elke week gaat BRUZZ met Big City op zoek naar antwoorden op jouw vragen over Brussel. Vragen allerhande over jouw stad stel je online aan de redactie. De vraag met de meeste voorkeuren wordt onderzocht en beantwoord.

Ook een vraag over Brussel? Zet onze journalisten aan het werk en stel je vraag in Big City.